Bút Ký: TUI LÀ DÂN NẪU (4) - NTT

Khi má tui ra quê chồng đón nội vào Nam. Má kể về quê chồng như sau: Làng quê nghèo lắm. Má phải làm mâm cơm cúng gia tiên và chào hỏi họ hàng bên chồng. Má đi chợ mua thức ăn. Chợ xa lắm mà chỉ có đi bộ mà thôi. Má gánh một gánh tiền Hồ, lội qua mấy cánh đồng men đường núi. Tiền xài như giấy rác, một gánh tiền mua một gánh thức ăn đem về. Má đem nội vào Nam, đi bệnh viện mỗ mắt và phụng dưỡng nội cho đến cuối đời. Nội mất thọ 94 tuổi, lúc đó má tui gần 70.  Tôi chưa về quê nội lần nào vì thời buổi chiến tranh, tui lấy chồng xa rồi bao nhiêu biến cố xảy ra, tui trở thành người bỏ quên quê cha đất tổ. Mỗi khi có ai nói về dân Nẫu tui lại cười cười vì mình cũng là dân nẫu. Một quê hương không xa mấy mà chẳng được một lần về. Nơi đó, người dân hiền lành, chân chất, cục mịch nhưng thẳng ngay và trực tính. Giọng nói của ba tui hay các chú đều chậm rãi, từ từ nhưng nhấn mạnh những gì quan trọng. Nó toát ra một cái gì chính chắn và uy nghiêm. Cho nên, dù ba tui không nói nhiều, nhưng khi ông chỉ cái ghế bảo "Ngồi xuống" là tụi tui khiếp vía thấy mình có lỗi và ân hận đã làm ông phiền lòng. Đôi khi người ta dùng từ "Người Nẫu" có ngầm ý chê bai. Nhưng đó chỉ là phân biệt vùng, miền kỳ thị lẫn nhau. Người Bình Định hiền lành, thiệt thà không điêu ngoa hay xảo ngữ, cho nên hay bị người miền khác lừa. Có câu thiên hạ hay ví von: Quảng Nam hay cãi, Quảng Ngãi hay lo, Bình Định co ro. Thừa Thiên ăn hết. đã nói lên cái tính thiệt thà, chơn chất tiện tặn của người xứ nẫu quê tui.  Ba tui là người Nẫu. Một người cha hiền lành, cần cù và trung thực. Tôi hãnh diện về cha tui. Hãnh diện khi trong người mình cũng có gốc gác người nẫu. Tui không đủ ngôn từ để nói về Dân Nẫu của tui. Tui xin mượn đoạn kết của bài viết mà tui không biết tác giả để kết thúc bài viết này. Cám ơn tác giả đã cho

tui tìm về quê nội và thương vô cùng xứ Nẫu của tui. (xin trích.)  Hồi nhỏ, mỗi lần tôi làm điều gì không đúng, ông nội tôi thường nói: “đửng làm dẫy, nẫu cừ” (đừng làm vậy, người ta cười), nhưng cũng có khi ông nội cho tôi thoải mái, muốn làm gì thì làm, kể cả vấn thuốc rê của ổng ra sân ngồi hút phì phà như người lớn, vì: “nẫu cừ thì kệ nẫu cừ, nẫu cừ lạnh bụng, hở mừ cái răng”. Dân Nẫu đúng như giọng xứ Nẫu, hiền nhưng cộc cằn, phóng khoáng nhưng ngang ngạnh, tình cảm nhưng hơi thô kệch…  Dân Nẫu đi đến đâu cũng là “dân nhà quê”, học hành đến mấy vẫn không trút được cái gốc “nẫu” của mình. Nẫu không khôn ngoan, khéo léo như người Bắc. Nẫu không dịu dàng, lịch lãm như người xứ Huế. Nẫu cũng chẳng rộng rãi, vô tư như người Nam. Nẫu là Nẫu. “Nẫu dzẫy” (nậu vậy), Dân Nẫu không quan tâm người khác nghĩ gì về mình, tốt xấu gì cũng mặc, “kệ nẫu”. Cho nên dân Nẫu đi xứ khác làm ăn bị thiệt thòi nhiều, ít bạn, nhưng nếu có bạn, nẫu sẽ sống chết với bạn... (hết trích). Cho nên bạn hãy yên tâm khi kết bạn với người nẫu. Họ thiệt thà, chơn chất nhưng tốt bụng. Họ sẽ là những người bạn đáng tin cậy. Hãy tin tui đi. Vì tui cũng là "người nẫu" NGUYỄN THỊ THÊM